نفس لوامه«نفس لوّامه» عبارت است از نفسی که صاحب خود را بر گناهی که از او صادر شده و بر آنچه از منافع حقیقی و کمالات انسانی و درجات اخروی از او فوت می‌شود، ملامت می‌نماید. ۱ - علامت ایمان«نفس لوّامه» عبارت است از نفسی که صاحب خود را بر گناهی که از او صادر شده و بر آنچه از منافع حقیقی و کمالات انسانی و درجات اخروی از او فوت می‌شود، ملامت می‌نماید. و این از علایم ایمان است که اگر از شخص گناهی صادر شود و پشیمان نگردد، به حکم: «مَنْ لَمْ یَنْدُمْ عَلی ذَنْبٍ ارْتَکَبَهُ فَلَیْسَ بِمُؤْمِنٍ»؛ (این عبارت برگرفته از روایات است و خودش لفظ روایت نیست؛ رجوع شود به) «کسی که پشیمان نشود از گناهی که مرتکب شده، مؤمن نیست» و اگر پشیمان شود، لازمه آن، ملامت و سرزنش نفس است بر گناهی که از او صادر شده است. و نیز در روایت است: مؤمن گناه خود را مانند صخره و سنگ بزرگی می‌بیند که می‌ترسد بر او فرود آید، و منافق گناه را مثل مگسی می‌بیند که بر بینی او نشسته باشد. «اِنَّ الْمُؤْمِنَ لَیَریٰ ذَنْبَهُ کَاَنَّهُّ صَخْرَةٌ یَخافُ اَنْ تَقَعَ عَلَیْهِ، وَاِنَّ الْکافِرَ یَری ذَنْبَهُ کَاَنَّهُ ذُبابٌ مَرَّ عَلی اَنْفِهِ». («مؤمن گناه خود را مانند صخره می‌بیند که می‌ترسد بر روی او بیفتد و کافر گناه خود را مگسی می‌بیند که بر روی بینی‌اش بخورد و بگذرد») ۲ - نفس لوّامه در قرآنو این نفس لوّامه همان نفسی است که در قرآن مجید می‌فرماید: (وَلآ اُقْسِمُ بِالنَّفْسِ اللَّوّامَةِ)؛ «و سوگند به (نفس لوّامه) وجدان بیدار و ملامتگر (که رستاخیز حقّ است)» به‌هرحال از آیات و روایات، مدح نفس لوامه استفاده می‌شود و صاحب چنین نفسی باید آن را علامت بیداری وجدان و آگاهی باطن و ضمیر و غنیمت بداند و در نیل به مراتب بالاتر تلاش کند. ۳ - پانویس۴ - منبعپایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت‌الله صافی گلپایگانی، برگرفته از مقاله «نفس لوامه»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۳/۲۲. |